Hortensia onder de loep
Doe je ogen dicht, focus je op ‘hortensia’ en 10 tegen 1 roept dat een heel scala aan kleuren, geuren en vormen bij je op. Niet verwonderlijk. In potten, in borders, als solitair in de tuin, je ziet ze overal. Om de hortensia kun je simpelweg niet heen. Een blijvertje. Eerder hip dan hype.
Maar wie is ze? Waar komt ze vandaan?
Hortensia lid van familie Hydrangea
Het is een groot en kleurrijk plantengeslacht dat geworteld is in de familie van de Hydrangeaceae. Bijna 100 uiteenlopende soorten (wintergroene, bladverliezend, struiken, klimstruiken en een enkele boom) vind je in Amerika, China in Japan.
Kleurige sierheesters
Het hortensiagewas valt op door zijn bloemen. Pluimen, bollen, al dan niet afgeplat, in allerlei kleurschakeringen. Niets is de hortensia te gek. Een lust voor het oog, dat zeker. De kleurige bloemen oefenen lokken ook nog eens bijen die zich ijverig ontfermen over de nectar.
Wat blauw is kan blauw blijven
Onze hortensia (gecultiveerd tot tuinhortensia) doet niet moeilijk. Hou er wel rekening mee dat de grondsoort de kleur bepaalt. Zo hebben de blauwe varianten de neiging te verkleuren naar roze. Wil je ze blauw houden, voeg dan zuur toe aan de grond. Hiervoor gebruik je aluin. Je koopt het in kant-en-klare verpakkingen. Met een handvol roestige spijkers en wat turfmolm bereik je trouwens hetzelfde effect.
Aan wie dankt hortensia haar naam?
Het was de botanicus Philibert Commerson die in 1771 het gewas voorzag van de naam ‘Hortensia’, vernoemd naar ene ‘Hortense’. Welke Hortense de eer te beurt valt, daarover doen verschillende verhalen de ronde. Was het Hortense, dochter van keizerin Joséphine de Beauharnais van Frankrijk? Mocht dat zo zijn, dan beschikte de botanicus over een wel heel vooruitziende blik. In 1771 was het meisje nog niet geboren. Of was het toch Hortense, dochter van Karel Hendrik Nicolaus Otto, prins van Nassau-Siegen?
Hortensia op retour
We blijven in het ongewisse. Wat wel duidelijk is, dat de hortensia in de ruim 2 eeuwen die sindsdien verstreken, niets aan schoonheid heeft ingeboet. Alleen zagen we dat niet altijd. In de 20ste eeuw moesten we haar niet meer zo. Te plomp. Te gewoontjes misschien? Maar kennelijk had Hortense een toverstafje waarmee ze over haar graf heen regeerde en het animo voor de hortensia aanwakkerde.
Nieuwe soorten, nieuwe kruisingen en toenemende populariteit
Het is al lang niet meer zo dat de hortensiamarkt aangevoerd wordt door de Hydrangea macrophylla en de Hydrangea arborescens (Annabelle met bloemen als een sneeuwbal). Nieuwe varianten ontspruiten aan de teeldrift van de kwekers en veroveren de Nederlandse tuinen.
Hydrangea Paniculata cocktail
Een soort die het tegenwoordig erg goed doet is de Hydrangea Lime Light (pluimhortensia). Een makkelijke bloeier met grote witte pluimen. Maar wil je een hele mooie en bijzondere variant, die nog niet bij iedereen in de tuin staat, denk dan eens aan de Hydrangea paniculata cocktail.
Een erg makkelijke sierheester die vrijwel ongevoelig is voor ziekten en plagen. De bloeitijd is van juli – oktober, waarbij de bloem verkleurt van crème wit naar dieprood. In de volle grond, bij voorkeur wat zuur, wordt deze hortensia ± 120 cm hoog. Naast een wat zure grond is een zonnige of half beschaduwde plek eigenlijk het enige wat de Hydrangea paniculata cocktail van je vraagt. Je krijgt er veel tuingenot voor terug. Daar kan geen hype tegenop.
Nog een tip: bij de tuinen van Mien Ruys vind je ook heel veel tuininspiratie. Een (virtueel) bezoekje meer dan waard.