Burenruzies zijn van alle tijden en alle plaatsen. Wie of wat er ook aan ten grondslag mag liggen, de erfafscheiding staat hoog in de Burenkift Top Tien. Rijdende rechters hebben er hun handen vol aan. Emotie-tv om van te smullen, zolang je zelf niet in de hoofdrol zit. Toch zijn de regels voor erfafscheidingen niet heel ingewikkeld. Veel zijn het er wel. We zetten ze hier op een rij.
Begrip erfafscheiding
Tot erfafscheidingen worden schuttingen, heggen hekken, muren of andersoortige afscheidingen gerekend.
Hoogte erfafscheiding
Naast en achter het huis mag een afscheiding maximaal twee meter hoog zijn. Aan de voorkant van de woning mag de schutting maximaal één meter hoog zijn. Dit zijn de algemene regels. Als gemeenten afwijkende regels hanteren, dan staan deze in de plaatselijke verordeningen.
Openingen en ramen
Over openingen of ramen zegt de wet dat er geen ramen, balkons of muuropeningen binnen twee meter van de erfgrens mogen zijn, die uitkijken op de grond van de buren. Een erfafscheiding valt onder deze bepaling.
Omgevingsvergunning
Niet alle erfafscheiding mogen ‘zomaar’ worden neergezet. Voor bouwwerken als hekken, muren of schuttingen) die vanaf de openbare weg te zien zijn, moet bij de gemeente een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Voor bouwwerken die vanaf de openbare weg niet zichtbaar zijn geldt deze regel niet, zolang ze maximaal twee meter hoog zijn. Per gemeente kunnen de regels voor erfafscheidingen verschillen.
Bestaande erfscheiding precies op de erfgrens
Staat een erfafscheiding precies op de erfgrens, dan is deze gezamenlijk eigendom van beide buren. Dat betekent dat beide buren verantwoordelijk zijn voor het onderhoud en de kosten. Wie de afscheiding ooit heeft geplaatst, doet niet ter zake.
Ieder zijn deel
Zolang de eigenaar de erfafscheiding niet beschadigt, mag hij met zijn kant ervan doen wat hij wil. Hij hoeft daarvoor geen toestemming van de buren te vragen. Zo mag de ene buur zijn kant van de heg of schutting snoeien en schilderen. Boren en schroeven mag ook, tot op de helft van de dikte van de schutting. Met andere woorden, de schroeven mogen er niet aan de andere kant uitkomen.
Nieuwe erfafscheiding precies op de erfgrens
Voor huiseigenaren geldt dat zij als buren van elkaar kunnen eisen dat er op de erfgrens een dichte erfafscheiding komt. Beide buren betalen elk de helft van de kosten van aanschaf, bouw en onderhoud. Goed onderling overleg over de keuze van het hoe en wat is niet meer dan logisch. Wat overigens niet altijd tot overeenstemming leidt.
Rigoureuze snoei
Bij een heg die hoger is dan twee meter, mag de ene buur de heg zonder toestemming van de andere buur terugsnoeien. Gebeurt dit al te rigoureus, waardoor de heg beschadigd raakt of zelfs het loodje legt, dan mag de andere buur een eis tot schadevergoeding neerleggen.
Erfafscheiding op eigen grond
Een huiseigenaar kan ervoor kiezen, geheel op eigen kosten, een erfafscheiding op zijn eigen grond te plaatsen, bijvoorbeeld omdat hij de gemeenschappelijke variant niet mooi vindt. De erfafscheiding is dan alleen van hem. De buren mogen er aan hun kant niet aankomen en hoeven niet mee te betalen aan de aanschaf en het onderhoud. Alle kosten zijn voor rekening van de eigenaar. De erfafscheiding moet wel voldoen aan redelijke eisen van welstand.
Heggen en heesters
Vanaf de erfgrens gerekend moet de plantafstand van heggen en heesters minimaal 0,5 meter zijn. Is dat niet het geval, kan de buur die het er niet mee eens is, vragen om verplaatsing of een vergoeding. Uitzonderingen op deze regel zijn er ook.
De afstand mag minder dan 0,5 meter zijn als
- er op de erfgrens een ondoorzichtige afscheiding staat, waar de heg niet bovenuit komt.
- de buren toestemming hebben gegeven. Laat deze toestemming vastleggen in een notariële akte en bij het Kadaster.
- het openbare beplanting betreft, bijvoorbeeld een gemeenteheg.
- de gemeente andere regels heeft vastgesteld.
- er sprake is van verjaring. De termijn van verjaring is 20 jaar. Soms geldt een verjaringstermijn van 10 jaar. In dat geval moet de eigenaar kunnen bewijzen (via het Kadaster) dat indertijd toestemming voor het planten op die plek is gegeven. Door verjaring ontstaat het recht van erfdienstbaarheid.
Voor het onderhoud van zijn erfafscheiding vanaf de grond van de buren, moet de huiseigenaar hun toestemming vragen. Als buur hoor je deze te geven. Die toestemming hoeft overigens niet grenzeloos te zijn.
Bomen
Hou er rekening mee dat voor een boom nabij de erfafscheiding andere regels gelden. Deze moet minimaal twee meter uit de erfgrens worden geplant. Ook hier gaan plaatselijke regels boven de algemene. Een eigenaar die zich niet aan deze regels houdt kan het verzoek tot kappen voor zijn kiezen krijgen. Staat de boom er langer dan 20 jaar, kan hij een beroep doen op verjaring. De vraag of het gaat om een boom of een heester kan leiden tot veel gehakketak. Een deskundige kan daarover uitsluitsel geven, in het ergste geval de rechter.
Overhangende takken
De buur die last heeft van overhangende takken mag zijn buurman vragen deze te verwijderen. Reageert de buurman niet op het verzoek, dan mag de andere buur zelf snoeien wat boven zijn eigen grond komt. Om problemen achteraf te voorkomen is het verstandig het verzoek op schrift te stellen. Tegen bladoverlast valt niets te doen. Dit hoort nu eenmaal bij het seizoen.
Regelend recht
Burenrecht wordt in de wet aangeduid als regelend recht. Dat houdt in dat partijen bindende afspraken kunnen maken die afwijken van de wet. Zolang deze afspraken niet in conflict zijn met andere wettelijke bepalingen. Onderling gemaakte afspraken gelden niet als er nieuwe buren komen, tenzij er sprake is van verjaring.
Voorkomen beter dan genezen
Veel burenellende kan worden voorkomen door onderlinge afspraken over de erfafscheiding officieel te laten vastleggen. De gang naar de rechter is niet echt bevorderlijk voor de burenrelatie.
Onduidelijke erfgrens
Soms is de erfgrens niet duidelijk. In dat geval kan het Kadaster uitsluitsel geven.
Rechten huurder
Bij huurwoningen is de huurder verantwoordelijk voor het klein onderhoud aan zijn kant van de erfafscheiding. Zijn huurders het onderling oneens over de erfafscheiding en komen ze er niet uit, dan kunnen ze de verhuurder inschakelen voor een oplossing.
Disclaimer
Aan dit artikel kunnen geen rechten worden ontleend. Raadpleeg bij twijfel of voor meer informatie de bron: Juridisch Loket. Overige bronnen: Vakblad Tuin en Landschap 03-11-2016, Plus Online.